Mesleki Kararsızlığın Yordanmasında Kontrol Odağı ve Mantık Dışı İnançların Rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise son sınıf öğrencilerinin mesleki kararsızlıklarını yordamada kontrol odağı ve mantık dışı inançların rolünü incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, Trabzon ilinde üç farklı okul türünde (Fen lisesi, Anadolu lisesi ve genel lise) öğrenimlerine devam etmekte olan 266 lise son sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışma grubunun cinsiyete göre dağılımları 133 erkek (% 50) ve 133 kız (% 50) şeklindedir. Araştırmanın verileri demografik bilgi formu, Mesleki Kararsızlık Envanteri, Kontrol Odağı Ölçeği ve Mantık Dışı İnançlar Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın veri analizi Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı tekniği ve Çoklu Regresyon Analizi tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, mesleki kararsızlık ile kontrol odağının alt boyutları olan “şansa inanma” arasında düşük düzeyde olumsuz yönde bir korelasyon ve “çabanın anlamsızlığı” boyutunda ise düşük düzeyde olumlu yönde bir korelasyon olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre kontrol odağının alt boyutlarından “şansa inanma” ve “çabanın anlamsızlığının” mesleki kararsızlığı anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Mantık dışı inançların ise mesleki kararsızlığın anlamlı bir yordayıcısı olmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın son bölümünde sınırlılıklara değinilmiş ve gelecekte yapılacak araştırmalar için bazı önerilerde bulunulmuştur.

This study aims to investigate the role of irrational beliefs and locus of control in predicting career indecision among high school students. The study group consisted of 266 students from three different schools (Science School, Anatolian School and Public School) in Trabzon city. The distribution of the study group in terms of gender is 133 girls (50 %) and 133 boys (50 %). A demographic data form, irrational beliefs, locus of control and career indecision scales were used to collect the data. Pearson correlation coefficient and hierarchical regression analysis were used to analyze. According to the findings of the study, career indecision has a low level of negative correlation with “belief in chance” and low level of positive correlation with “meaningless of effort” which are the subscales of locus of control scale. In addition, multiple regression results revealed that locus of control was significant predictor of career indecision. Also, subscales of locus of control’ “belief in chance” and “meaninglessness of effort” significantly predicted career indecision. Irrational beliefs were not found as a significant predictor of career indecision. At end of the study, limitations were addressed and some new directions were suggested for the future studies.