Biyopolitika ve Savaşım: Foucault ve Agamben Arasındaki Ayrımın Kavramsal İçeriği

Abstract

Foucault ve Agamben biyopolitika kavramına farklı açılardan yaklaşırlar. Foucault'cu teoride biyopolitika, "ırk-temelli" bir düşünceye benzerlik üzerinden kurulur; ve bu, yaşam ile ölümün birbirine eklemlendiği pozitif bir bağlama işaret eder. Foucault'cu biyopolitika, iktidar ilişkilerinin üretici bağlamını merkeze alan bir bağlama odaklanır. Bu bağlamda iktidar, yaşamı denetlemek suretiyle özgürlük alanları açan bir tertibat olarak değerlendirilir. Foucault, bunu örneklemek için yaşamı üretkenleştiren biyopolitik mantık düşüncesini ortaya atar. Bedeni güç, sağlık, istek, vb. bağlamlarda üretken kılmaya yönelik biyopolitik tertibatlar, güvenlik mefhumunu yaygınlaştırmayı konu edinirler. Agamben ise, yaşamın ölüme terk edildiği bir biyopolitik mekân (kamp) tasvir ederek kavrama negatif bir anlam yükler. Buna göre biyopolitik iktidar, yaşamın içeriğine olumsal bir ölüm momentinin eklenmesidir. Başka bir ifadeyle, biyopolitika, yaşatmayı ve öldürmeyi eş zamanlı örgütleyen ve birbiriyle ilişkilendiren istisnai bir iktidar gücünü temsil eder. Agamben için biyopolitika, yaşam ve ölümün iç içe geçtiği istisnai mekanlarda temsil edilir. Foucault için mekan, bedeni üretken kılmaya dönük güvenlikleştirici tertibatlar içermekte iken, Agamben, mekanı bütünüyle yaşam ve ölümün olumsal olarak birbirine dolayımlandığı bir eşik olarak görür. Bu makalede amacım, Foucault ve Agamben'in biyopolitika kavramına dair farklılıklarını savaşım kavrayışı üzerinden tartışmaktır. Çünkü savaş mefhumu, biyopolitikanın yaşama dair Agamben'de negatif ve Foucault'da ise pozitif yüklemlerini içeren bir bağlama sahiptir. Foucault ve Agamben arasındaki kavramsal farklılık, ikilinin biyopolitika kavramına eklemledikleri savaş mefhumunda izlenebilir. Foucault, biyopolitik iktidara içkin savaşım olgusunda yaşamı üretkenleştiren faktörleri sekteye uğratan unsurların ayıklanmasını görür. Buna göre toplumsal-politik yaşam, üretken olmasını engelleyen unsurlara karşı sürekli savaş ve gözetim halinde olmalıdır. Örneğin disipliner mekanlar, toplumsal yaşamın üretken-üretken olmayan unsurları arasındaki ayrımın temsil edildiği yerlerdir. Fakat Agamben, biyopolitik iktidarın işlediği savaşım olgusunda, savaşın olumsal ve istisnai çalışmasına odaklanır. Buna göre savaş, toplumsal yaşamın ötesinde bulunan bir "dışarısı" ile yürütülen mücadele değildir. Savaş, toplumun içerisine kaydırılabilecek bir olgudur. Bu sayede yaşam, hem total denetime alınabilmekte hem de iktidarın olağanüstü işleyişine belli bir olağanlık sağlanabilmektedir. Savaşım ve biyopolitika, disiplin ile üretkenleştirmenin ve yaşam ile ölümün iç içe geçerek birbiriyle ilişkilendiği bir momente tekabül etmesi bakımından modern ve geçdönem iktidar ilişkilerini kavrayabilmenin özgül bir momentini oluşturur

Foucault and Agamben approach differently to the term of biopolitics. In Foucauldian theory, biopolitics is established on a thought of “race-based” and this refers a positive meaning in which life and death are joint each other. The Foucauldian biopolitics focuses on a context which centralizes the productive fact of the power relations. In this respect, power is handled as a mechanism which enhances spaces for freedom in order to control the life. To illustrate this, Foucault suggests the idea of biopolitical logic that re-produces life. The biopolitical mechanisms which make the bodies productive in health or act, deal with to generalize the security concept in life. On the other hand, Agamben ascribes a negative meaning to the term in which life is abandoned to death in a biopolitical space (camp). So, biopolitical power is the addition of a contingent mortality to the content of life. In other words, biopolitics represents an exceptional power which organizes and relates the life and death with each other at the same time. For Agamben, the biopolitics is represented in zones in which life and death are intertwined. While the term space includes very security apparatus in order to make life be more productive in Foucault, Agamben handles the space as a threshold in which life and death are contingently related with each other. My aim in this article is to discuss the differences about the term biopolitics between Foucault and Agamben on the concept of warfare. The term warfare has a conceptualization including both the negative part referred by Agamben and the positive part signed by Foucault. The conceptual disparity between Foucault and Agamben can be followed on the term warfare ascribed to the biopolitics. For Foucault, there is an elimination in the warfare which is totally inherent to the biopolitics, and this kind of biopolitics works by eliminating the factors which disable the productive forces of life. According to this, social-political life must be ready for perpetual war and surveillance against this kind of factors. For example, disciplinary spaces are the zones in which the distinction between productive/non-productive forces of life is represented. However, Agamben focuses on the exceptional process of biopolitical power which is also totally contingent. According to this, the warfare is not a struggle made against the “externality” which is far away from the social life. On the contrary, the warfare is a fact that can be replaced into the social itself. By doing this, the life can be totally controlled and the exceptional process of the power can be normalized as well. Warfare and biopolitics constitute a specific momentum by which it could be realized that enhancing disciplinary techniques and productivization and life and death are intertwined; and could be understood the modern and late-modern power relations as well through this relation