Şehristânî'nin el-Milel ve'n-Nihal adlı eserine göre şîa ve görüşleri

Abstract

Şehristânî'nin el-Milel ve'n-nihal adlı eseri İslâm mezhepleri tarihinin klasik kaynakları içerisinde önemli bir yere sahiptir. Müellif eserinin mukaddimesinde mezhepleri tarafsız olarak aktaracağını belirtmiştir. Doğal olarak müellifin kendi için belirlediği bu şartlara ne ölçüde uyarak bilgileri aktardığı İslâm mezheplerinin anlaşılması açısından önem arz etmektedir. Bu eserin Şîa bölümünü esas alarak yaptığımız araştırmamızda, Şiî mezheplerin ve tâli kolların görüşlerinin, kendi aslî kaynaklarıyla kıyaslanarak, doğruluğu ve toplumsal vakıaya uygunluğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu anlamda Sünnî bir âlim tarafından kaleme alınan el-Milel adlı eserde, Şîa hakkındaki bilgilerin aktarımında genel olarak tarafsızlık ilkesine riayet edildiği görülmüştür. Şiîlik, iman ve ibadet esasları açısından incelenmiş, hususen iman esasları noktasındaki Şiîliğin görüşleri anlaşılacak düzeyde aktarıldığı tespit edilmiş ve dönemin şartları dikkate alındığında Şîa ve Şiî zümrelerin görüşlerinin önemli oranda belirlenebilecek şekilde doğru bilgiler ihtiva ederek aktarıldığı ve bu bilgilerin farklı geleneklerden gelen kaynaklarla örtüştüğü görülmüştür. Shahristani's book called al-Milal wa-al-Nihal have a significant value in the classical sources of the History of Islamic Sects. The author stated that the work would transfer the denominations in neutral. Naturally, it is important for the understanding of the Islamic sects in which the author transcribes the information in accordance with these conditions which he has determined for himself. In our research based on the Shia section of this work, the opinions of the Shi'i sects and subordinate branches were compared with their original sources and tried to determine the correctness and conformity with the social case. In this sense, in the work al-Milal taken by a Sunni scholar, it has been observed that the principle of neutrality was generally respected in the transfer of information about Shia. Shiism was examined in terms of principles of faith and worship and it was observed that the views of Shi'ism at the point of faith in particular were transferred at an understandable level. It was seen that when the conditions of the period were taken into consideration, the Shi'a and Shi'i opinions were transmitted with proper information to be determined in a significant way. These information overlapped with different traditional sources.