Çamlıhemşin (Rize) yüksek dağ kesimlerindeki Trifolium L. (Fabaceae) cinsine ait bazı taksonların yem değerliliğinin (kaloriliğinin) araştırılması

Abstract

Bu çalışma ile Trifolium L. (Fabaceae) cinsine ait bazı taksonların yem verimlilikleri araştırılmıştır. Bitki materyalleri 2013-2014 yılları arasında yapılan arazi çalışmaları ile toplanmıştır. Toplanan her bir bitki örneği önce geleneksel yöntemlerle tanımlanmış ve herbaryum materyali şeklinde koruma altına alınmıştır. Her bir takson için verimliliğin belirlenmesi amacı ile kurutulduktan sonra higroskopik nem oranları belirlenmiştir. Örnekler kalorimetre cihazında yakılarak, bir gr'da ortaya çıkan enerji miktarları (Calori) ortaya çıkarılmıştır. Daha sonra toplanmış örnekler 60 oC de kurutulmuş ve mikrodalga fırında yakıldıktan sonra ICP-OES cihazında Co, Pb, Ni, Cr, Cu, Fe, Zn ve Mn değerleri okunmuş ve sonuçları SPSS paket programıyla değerlendirilmiştir. Böylelikle çalışma sonucunda araştırma bölgesinde Trifolium L. cinsine ait yaygın türlerden elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.Değerlendirmeler sonucu 2013-2014 yılında verimlilik bakımından araştırılan taksonlar arasında verimlilik farkının fazla olmadığı ve azalma sırasının T. canescens > T. ambiguum > T. pratense > T. repens > T. spadiceum şeklinde olduğu, verimliliğin 102-130 g/m2 arasında değiştiği belirlenmiştir. Bu taksonlarda higroskopik nem miktarlarının 63-308 g/m2 arasında değiştiği, higroskopik nem oranının verimlilikle, verimliliğin ise bu taksonların yaşadığı ortam ve habitatlarla bağlı olduğu kanaatindeyiz. Bu taksonların yem değeri(kaloriliği) Trifolium canescens türünde daha yüksek (4714 joul/g), T. spadiceum türünde ise daha az olup 4369 joul/g olduğu belirlenmiştir. Ağır metallere göre bu taksonları değerlendirirsek; Al 0,002-60,00 ppm; Co0,01-0,900; Cr 0,050-0,150; Fe 10,0-60,00; Mn 0,060-2,00; Ni 0,020-0,08; Pb 0,010-0,025, Zn 0,100-0,500 ppm arasında değiştiği belirlenmiştir. In this study productivity of some taxa belong to genus Trifolium L. (Fabaceae) were studied. The investigated plant materials, were collected with the field surveys, between the years 2013-2014. The collected plant taxa were identified according to classic methods and each identified taxa were prepared as herbarium materials. Hygroscopic humid ratio was determined for productivity of each taxa. The energy (Calory) of 1 g of each samples, of which hygroscopic humid ratio was determined, was specified. Samples were dried at 60 oC, burnt in microwave owen and the values of Co, Pb, Ni, Cr, Cu, Fe, Zn and Mn were recorded from ICP-OES. The collected data were evaluated with SPSS. According to the evaluation results the productivity of the taxa is as follow; Trifolium canescens> Trifolium ambiguum> Trifolium pratense> Trifolium repens >Trifolium spadiceum and it changes between 102-130 g/m2 . The hygroscopic humid ratio is between 63-308 g/m2 . It is specified that hygroscopic humid ratio is related with productivity while the productivity is related with the habitat.It is determined that Trifolium canescens has the riches feed value with 4714 joul/g. while Trifolium spadiceum has the lowest with 4369 joul/g. The results of heavy metal analysis of the taxa change as follow; Al 0,002- 60,00 ppm; Co0,01-0,900; Cr 0,050-0,150; Fe 10,0-60,00; Mn 0,060-2,00; Ni 0,020-0,08; Pb 0,010-0,025, Zn 0,100-0,500