Lâmiî Çelebi Münşeât’ının Giriş Bölümünde Lâmiî Çelebi İle İlgili Bilgiler

Abstract

Bu makalemizde Lâmiî Çelebi'nin Münşeât'ını tanıtmayı amaçladık ve Münşeât'ında onun hayatıyla ilgili kendi kaleminden ortaya koyduğu ve şimdiye kadar pek bilinmeyen yönleri üzerinde durduk. Münşeâtlar klasik edebiyatımızın kaynakları arasındadır. Diğer kaynaklarda olmayan pek çok bilgiyi bu kaynaklarda buluruz. Lâmiî Çelebi'nin Münşeât'ı da böyle bir eserdir. Lâmiî Çelebi'nin Münşeât'ı iki bölümden oluşur. Bunlardan birincisi giriş bölümüdür. Diğeri de mektupların yer aldığı bölümdür. Giriş bölümü, Münşeât'ın müellif hattının 1b-12a varakları arasındadır. Mektupların yer aldığı bölüm ise 12b-125a varakları arasında bulunmaktadır. Mektuplarının yer aldığı bölümde daha ziyade Lâmiî'yi çevresi ve bazı eserleriyle ilgili bilgiler vermektedir. Onları niçin ve nasıl yazdığını anlatır. Münşeât'ın giriş kısmında ise daha ziyade o kendisini ve iç dünyasını anlatmıştır. Makalemizde üzerinde duracağımız kısım da Münşeât'ın giriş bölümüdür. Makalemizde müellifin, giriş bölümünde verdiği bilgilere dayanarak onun hayatını iki devreye ayırdık. Bu devrelerden birincisinde, ilk gençlik yıllarından başlayarak, fikirlerinin oluşmasında katkısı olanları, çeşitli konularda fikirleri oluşurken zaman zaman içine düştüğü tezatları, yakın ve uzak çevresini ve şiir ve şair hakkındaki görüşlerini ele aldık. Onun hayatının ikinci devresi Emir Şemsüddin Ahmed Buharî'ye intisabla başlar. Bu devrede fikirlerinin oluştuğunu görürüz. Onun evlenmesi de bu devrede olmuştur. Evlenip çoluk çocuğa karışması ile geçim sıkıntısının başladığını görürüz. Bu sıkıntılar ve daha başka nedenler, onun bazı tanıdıklarına mektuplar yazmasına sebep olmuş ve bu mektuplar Münşeât'ın temelini teşkil etmiştir. Makalemizde onun üslubu ve yazış teknikleri hakkında da bilgiler vedik ve bütün bu söylediklerimizi bir sonuçla özetledik

In our article we aimed to introduce Lâmiî Chelebi Münsheât and focused on his unknown features wrote out by him about his life. Münsheât’s rank among classical literature resources. In these resources, we find much information which does not exist in other resources. Lâmiî Chelebi’s Münsheât consists of two chapters. The first chapter is the introduction and the other chapter has letters Introduction chapter is between pages 1b-12a while the letters are between pages 12b-125a. In the letters section, Lâmiî describes his environment and some of his works explaining why and how he writes them while in the introduction he talks about himself and his inner world. In this study introduction part will be considered. We divided his life in two parts depending on the knowledges where he expressed in introduction. In the first period, we studied his opinions about those who contributed to his ideas, contradictions, near and far vicinities and ideas of poetry and poet at the beginning of his youth. In the second period, his life starts with being follower of Emir Şemsüddin Ahmed Buharî. We see his opinions was grown up in this period. He also married and got children. Therefore he had poor living standarts in the same period. These conditions and other reasons forced him to write letters to his acquaintances and these letters formed the base of Münsheât. In the article we gave also knowledges about his style and technics of writings and we summarized the article in the conclusion.