El‐bâkillanî’ye atıfları çerçevesindeel‐gazzâlî’nin fıkıh usûlünde muhakkikliği

Abstract

el?Gazzâlî’nin Fıkıh usûlü ilminde tahkik ehlinden olup olmadığını tespit edebilmek için önceki ulemaya ait görüşleri nasıl değerlendirdiğini, kendisin? den yaklaşık bir asır önce yaşamış el?Bâkıllânî’ye yaptığı atıflar çerçevesinde ele aldık. Makalenin başında her iki müellifin, Fıkıh usûlü sahasındaki konum? larını ortaya koyan bilgilere yer verdik. Daha sonra el?Bâkıllânî’nin görüşleri? nin el?Gazzâlî’ye nasıl intikal ettiğine temas ettik. Nihayet el?Gazzâlî’nin el? Bâkıllânî’ye yaptığı atıfları, “el?Bâkıllânî’nin görüşüne katıldığı, ondan farklı düşündüğü ve temel yaklaşımda aynı olmakla birlikte bazı teferruatta ondan ayrıldığı hususlar” şeklinde üç ayrı başlık altında değerlendirdik.

We have examined whether or not al‐Ghazzâlî was a man of investigation tahqiq according to methodology of Islamic Jurisprudence and how he evaluated the former scholars' views based on his references to al‐Bâqillânî, a scholar who lived about a century before him. At the beginning of our article, we have presented information about these two scholars' positions within methodology of Islamic Jurisprudence. Then, we have dealt with how al‐ Bâqillânî's views were transmitted to al‐Ghazzâlî. Finally, we have evaluated al‐Ghazzâlî's references to al‐Bâqillânî under three separate sub‐sections as "al‐Bâqillânî's views agreed by al‐Ghazzâlî, his views disagreed by al‐Ghazzâlî, and his views that are fundamentally agreed by al‐Ghazzâlî but have some dif‐ ferences in details."