Mevlânâ'nın Mesnevîsi'nde yer alan fıkraların Türkçe eğitiminde kullanılması

Abstract

Fıkralar, geçmiş ile gelecek arasında köprü vazifesi görerek toplumun deneyim ve tecrübelerini gelecek nesillere aktaran sözlü kültür elçileridir. Halk edebiyatı ürünlerinden olan fıkralar toplumun sosyal, kültürel ve geleneksel yaşantısı hakkında bilgi vererek milletin kendine özgü niteliklerinin tanınmasını ve toplumun kültürel kodlarının korunmasını sağlar. Zengin bir birikimine sahip olan kültürümüzün seçkin örneklerinden olan fıkralar edebi zevk kazandırmanın yanında mesajı sezdirmeden verme, özlü anlatımı ile sonuca hızlıca ulaşma, okuyan ve dinleyeni eğlendirerek düşünmeye sevk etme gibi özellikleri ile de eğitsel olarak da önemli işlevlere sahiptir. Türkçe dersi, temel kaynakları olan edebî metinler vasıtası ile geçmişin kültürel birikimini gelecek nesillere aktarmayı amaçlayan bir kültür ve beceri dersidir. Fıkralar sahip olduğu niteliklerle Türkçe dersinde amaçlanan hedeflere ulaşmada eğitim-öğretim sürecini hayatla ilişkilendirerek öğrencilere yaşama dair zengin örnekler sunar. Bu çalışmada fıkraların bu özelliklerinden yola çıkarak fıkra türünün Türk edebiyatındaki ve Türkçe eğitimindeki önemine dikkat çekilmiş, ardından Türk kültür ve edebiyatının mihenk taşlarından olan Mevlânâ’nın baş eseri olan Mesnevî de yer alan fıkraların tespiti yapılmış ve bu fıkraların Türkçe eğitiminde kaynak metin olarak kullanılabilirliği üzerinde durulmuştur. Çalışmada; tarama araştırması yöntemiyle literatür taraması yapılmış ve Mesnevî’de yer alan fıkralar tespit edilmiştir. Sonuç olarak; Mesnevî’de toplam yirmi

Jokes, acts as a bridge between the past and the future of society oral culture ambassadors for transmitting to future generations of experience and expertise. So that the products of folk literature, jokes, social, cultural and traditional life of the nation by providing information about the cultural codes of society, the protection of its own and provides recognition of their qualifications. With an accumulation of the rich literary culture jokes to enjoy fine example to enable a message to stalking, concise, quickly achieving results through lectures, reading and thinking about entertaining listeners with features such as referral has important functions as well as educational. Turkish lessons, the main sources of the past by means of literary texts aimed at informing future generations a culture and skills of cultural background in the course. Jokes in achieving its intended objectives Turkish lesson qualifications in relation to life and the process of education and training offers a great selection of students for life. In this study, considering the characteristics of jokes of this clause drawn attention to the importance of its kind in Turkish literature and Turkish education, then the head of Turkish culture and literature, which is the work of the cornerstones of Mevlânâ’s Mathnawi, which made the determination of the jokes and in jokes Turkish education focused on the availability of the source text. In this study, the scanning method of research literature and the jokes have been identified Mathnawi. As a result, a total of twentyone jokes Mathnawi determined and concluded that these jokes should be used in Turkish education.