Döviz Kurunu Belirleyen Ekonomik Faktörler: Türkiye Ekonomisi İçin Ardl Sınır Testi Uygulaması

Abstract

Son dönemlerde Türkiye ekonomisinde döviz kurlarında aşırı dalgalanmalar yaşanmıştır. Bu durum döviz kurunu etkileyen faktörlerin araştırılmasını önemli kılmaktadır. Bu çalışmada Türkiye ekonomisinde döviz kurunu belirleyen etmenler araştırılmıştır. Çalışmada 2003M01-2018M06 dönemini kapsayan aylık verilerle ARDL sınır testi uygulanmıştır. Çalışmanın ilgili literatüre katkısı iki yönlüdür. Birincisi, güncel verilerle analiz yapılmıştır. İkincisi, daha önce yapılmış çalışmalardan farklı olarak analize, Merkez Bankası döviz rezervleri değişkeni dahil edilmiştir. Çalışma sonucunda, döviz kuru ile seçilen makroekonomik değişkenler arasında uzun dönemli birilişki olduğu tespit edilmiştir. Kısa ve uzun dönemde cari açık, dış ticaret açığı, Merkez Bankası döviz rezervi ve TÜFE değişkenleri döviz kuruna pozitif etki yapmaktadır. Faiz değişkeninin döviz kuru üzerindeki etkisi ise negatif tespit edilmiştir.

Excessive fluctuations in exchange rates for Turkish economy has experienced recently. This situation makes it important to investigate the factors affecting the exchange rate. In this study, the factors that determine the exchange rate in Turkey's economy has been investigated. In the study, ARDL bound test was applied with monthly data (2003M01-2018M06). The contribution of the study to the related literature is twofold. Firstly, an analysis was made with current data. Secondly, the Central Bank foreign exchange reserves variable was included in the analysis. As a result of the study, it was determined that there is a long-term relationship between the exchange rate and the macroeconomic variables selected. In the short and long term, the current account deficit, the foreign trade deficit, the Central Bank FX reserves and the CPI variables had a positive effect on the exchange rate. The effect of interest variable on exchange rate was determined as negative.