COMPARATIVE HISTORICAL DEVELOPMENT OF IZMIR PORT FROM THE PERSPECTIVES OF PIRI REIS, SIBEL ZANDI-SAYEK AND THE SUPREME ASSEMBLY OF ECONOMICS (16th-20th CENTURY)

Abstract

The more important the cities in the Ottoman Empire where the princesses grow, the more important the port cities, which are the commercial centers. The Izmir port studied in this paper has always been remarkable for features, and hinterland it has from the Ottoman period to the present. In order to follow the historical development of the port, three main sources have been taken as basis. The first work referred to in this study is "Kitâb-i Bahriye”, written by Piri Reis in the 16th century. The second source used the book titled “Ottoman Izmir: The Rise of a Cosmopolitan Port 1840–1880” written by Sibel Zandi-Sayek. The last source is the report which was published at the end of the meeting of the Supreme Assembly of Economics held on December 15-19, 1931. In the report that gives information particularly on the status and import-export statistics of Izmir Port, the figures before and after the war were examined in detail in order to give an overall picture of the period. Using these sources as basis in this study, we tried to provide a broad perspective of the historical development and maritime trade of the Port of Izmir over three centuries in chronological order.

Osmanlı Devleti’nde şehzadelerin yetiştiği sancak şehirleri ne kadar önemli ise, ticaret merkezi olan liman şehirleri de o kadar önemlidir. Bu çalışmada konu edinilen İzmir Limanı, Osmanlı’dan bugüne kadar sahip olduğu imkânlar ve hinterlandı itibarıyla dikkat çekici özelliklere sahip olmuştur. Limanın tarihsel gelişimini takip edebilmek açısından üç ana kaynak temel alınmıştır. Çalışmada başvurulan ilk eser 16. yüzyılda kaleme alınan Piri Reis’in “Kitâb-ı Bahriye” adlı eseridir. İkinci kaynak, Sibel Zandi-Sayek tarafından kaleme alınan “Ottoman Izmir: The Rise of a Cosmopolitan Port 1840–1880” adlı çalışmasıdır. Son kaynak ise, Âli İktisat Meclisi'nin 15-29 Aralık 1931 tarihli toplantısı sonunda yayımlanan rapordur. Spesifik olarak İzmir Limanı’nın durumu ile ithalat-ihracat değerlerinin yer aldığı rapora göre savaş öncesi ve sonrası rakamlar dönemin genel manzarasını ortaya koyması bakımından detaylı olarak incelenmiştir. Çalışmada bu kaynaklar dikkate alınarak, üç ayrı yüzyıl ve kronolojik sıra ile İzmir Limanı’nın tarihsel gelişimi ve deniz ticareti geniş bir perspektifle verilmeye çalışılmıştır.