Türkiye’nin Tokyo Elçiliği Senelik Raporuna Göre Japonya’nın Dış Politikası - 1933

Abstract

Uzakdoğu'da yaşanan gelişmeleri takip açısından İkinci Dünya Savaşı öncesinde Türkiye'nin en önemli kaynağı Tokyo Büyükelçiliği olmuştur. Tokyo Büyükelçiliği senelik raporu bu açıdan önemlidir. Türkiye'nin Tokyo Büyükelçisi Nebil Batı tarafından hazırlanan bu rapor on üç bölümden oluşmaktadır. Rapor öncelikle Japonya'nın dış politikasını belirleyen iç unsurlar üzerinde odaklanmaktadır. İkinci olarak rapor Japon dış politikasına değinmektedir. Raporda sırasıyla Rusya, Çin, ABD, İngiltere, Fransa, İtalya, Almanya, Polonya, Hollanda ve Türkiye ile Japonya arasındaki ilişkilere dair gözlemler yer almaktadır. Rapora göre Çin ile ilişkilerde Mançurya sorunu önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle son zamanlarda yaşanan Mançurya olayları, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkları tekrar şiddetlendirmiş ve bu mesele Japonya ile Çin arasında ilan edilmemiş bir harp şeklini almıştır. Raporda, Japon-İngiliz ilişkilerinin yanı sıra Almanya, Polonya ve Hollanda ile ilişkilere de yer verilmiştir. Türk-Japon ilişkileri de raporda yer alır. Rapor Japon dış politikasını belirleyen iç etkenleri oldukça açık biçimde ele almaktadır. Raporda Türkiye'nin Japonya ile ilişkilerinde nasıl bir yol izlemesi gerektiği de ortaya konmuştur. Bu çalışmada, 1933 yılında Japon dış politikası hakkında Türk dışişlerini bilgilendirmek amacıyla 1934 başında yazılan; gerek Türk-Japon ilişkilerine değinmesi, gerekse İkinci Dünya Savaşı öncesinde Japonya'nın dış politikası ve bunu şekillendiren etkenleri incelemesi açısından önem arz eden Tokyo Elçiliği senelik raporu ele alınmıştır

Turkey’s most significant source in terms of pursuing the developments in the Far East was the Tokyo Ambassadorship before World War II. The annual report of Tokyo Ambassadorship is very important in this respect. The report issued by Nebil Batı, Turkey’s Ambassador in Tokyo, consist of thirteen parts. Primarily the report focuses on the internal elements determining the Japan’s foreign policy. Secondly the report touches upon the Japanese foreign policy. Observations relating to the relationship of Japan with Russia, China, the USA, England, France, Italy, Germany, Poland, the Netherlands and Turkey take place respectively in the report. According to the report Manchurian problem, in relations with China is an important place. Manchurian events that took place in recent times, again exacerbated conflicts between two countries and this issue has become a form of undeclared war between China and Japan. In the report the place was given to relations with Germany, Poland and the Netherlands ın addition to the Japanese-British relations. The Turkish-Japanese relations also take place in the report. Internal elements determining the Japan’s foreign policy is quite clearly revealed in the report. The report reveals that Turkey should follow how a path its relations with Japan. In course of this study, the Tokyo Embassy’s annual report written in early 1934 with a view to inform the Turkish Ministry of Foreign Affairs about the Japanese foreign policy for the year 1933 and which is important in terms of both touching upon the TurkishJapanese relations and studying the foreign policy of Japan before the World War II and the factors shaping such policy has been handled