Meša Selimović‘in Ada romanına eleştirel bir bakış

Abstract

Yugoslav yazar Meša Selimović’in 1974 yılında yayımlanan romanı Ada, insanın kendiyle, diğer insanlarla, doğayla ve diğer canlı türleriyle etkileşimini merkeze alır. İki dünya savaşına şahitlik etmiş İvan ve Katarina Mariç, şehrin yaşlıları dışlayıcılığı ve insanların şehirde birbirleriyle yakın ilişki kuramadığı bir mekâna dönüşmesiyle huzuru bulma umuduyla Adriyatik’te bir adaya yerleşirler. Geçmişin ağırlığı, yaşanamamış bir hayata özlem, insanın boşluk hissinden kurtulma ve dünyada bir iz bırakarak, varoluşuna anlam ve somutluk katma çabası romanın temalarıdır. Adayı hem gerçek hem de sembolik mekân olarak seçen Selimović romana sağlam bir zemin oluşturur. Bu çalışmanın birincil amacı, modern yaşamın insanı gelenekten ve geçmişten koparışını, insanı kendine, eşine, diğer insanlara ve tabiata yabancılaştırmasını göstermektir. İkincil olarak bu çalışmada, şehirde zaman ve mekân sıkışması, insanın artan yalnızlığı, varoluşsal sancıları ve mülkiyet hırsının insanları değiştirmesi gibi konuları sosyolojik, psikolojik ve ekolojik çıkarımlarla göstermeyi hedefliyorum.

The novel Island, published in 1974 by Yugoslavian author Meša Selimović, centers on human interaction with herself/himself, other people, nature and other living species. Ivan and Katarina Maric, who witnessed the two world wars, settle on an island in the Adriatic, hoping to find peace when the city turns into a place where the old people are excluded and people cannot communicate with each other. The themes of the novel are the burden of the past, yearning for an unlived life, human’s struggle to free herself/himself from the feeling of emptiness, leave a mark on Earth, and add meaning and concreteness to her/his existence. Selimović, using the island as a setting both realistically and metaphorically, provides a stable base for the novel. This study primarily aims to show that modern life separates people from tradition and the past, alienates people from themselves, their spouses, other people and nature. Secondly, in this study, I aim to show the issues such as the compression of time and space in the city, human’s increasing loneliness and her/his existential pains, and the greed for property that change people with sociological, psychological, and ecological implications.