Satın alma gücü paritesi geçerliliğinin Fourier Birim Kök Testi ile incelenmesi: N-11 ülkeleri örneği

Abstract

Satın alma gücü paritesi (SAGP), ülkeler arasında fiyat farklılıklarını ortadan kaldırarak ülkelerin para birimlerinin satın alma gücünü eşitleyen tek fiyat kanununa dayalı bir yaklaşımdır. Uluslararası gelişmişlik ölçütü olarak da kullanılan SAGP hipotezine olan ilgi, ülkelerin karşılaştığı fiyat istikrarsızlıkları ve dış açık sorunları nedeniyle artmaktadır. Artan ilgi ile birlikte SAGP hipotezinin geçerliliği farklı ülke ve ülke gruplarında çeşitli dönem aralıkları itibarıyla güncel analiz yöntemleri kullanılarak sınanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, dokuz N-11 ülkesinde 1970-2019 dönemi için SAGP hipotezinin geçerliliğini sınamaktır. Bu doğrultuda çalışmada güncel bir test tekniği olarak Lee, Wu ve Yang (2016) tarafından ileri sürülen yatay kesit bağımlılığına, yumuşak kırılmalara ve ortak faktör yapısına izin veren BCIPS birim kök analiz yöntemi kullanılmıştır. Analiz bulgularından N-11 ülkeleri için reel döviz kurlarının durağan olduğu tespit edilmiş, dolayısıyla SAGP hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda N-11 ülkelerinde reel (efektif) döviz kuru üzerinde şokların etkisinin geçici olduğu, para politikası kararlarında ve uluslararası gelişmişlik ölçütlerinde SAGP’nin güvenilir bir gösterge olarak kullanılabileceği ortaya konulmuştur.

Purchasing power parity (PPP) is an approach which is based on the law of one price and balances the purchasing power of currencies by excluding price differences among countries. The interest in the PPP hypothesis, which is also used as an international development criteria, has been increasing due to price instability and trade deficits faced by countries. Along with the increasing interest, the validity of the PPP hypothesis is tested more often for different country groups and time periods by using modern analysis methods. The aim of this study is to test the validity of the PPP hypothesis for the period 1970-2019 in nine of N-11 countries. Accordingly, the BCIPS unit root analysis method, which allows for cross-section dependence, soft breaks, and common factor structure and which was proposed by Lee, Wu, and Yang (2016), was used as a modern test technique in the study. The findings of the analysis suggest that the real exchange rates for N-11 countries are stationary, therefore, it is concluded that the PPP hypothesis is valid. In this respect, it is revealed that the effect of shocks on the real (effective) exchange rate in N-11 countries is temporary and that PPP can be used as a reliable indicator in monetary policy decisions and international development measures.