Yükseköğretimde yönetişim: Türkiye’de üniversite senatoları ve katılımcılık

Abstract

Bu araştırmada, yönetişimin temel unsurlarından katılımcılığın yükseköğretimdeki uygulamalarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Üniversitelerin en üst karar alma organı olan senatoların karar alma süreçlerinde paydaş katılım düzeyi iç paydaş görüşleri doğrultusunda incelenmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımlarından temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Artvin Çoruh Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesinden seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçlı örnekleme türlerinden maksimum çeşitlilik yöntemi ile belirlenmiş 33 katılımcı araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Çalışma kapsamında, OECD’nin (Gramberger, 2001) katılım aşamaları çerçevesinde (bilgilendirme, istişare ve aktif katılım), yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuş ve katılımcılarla yapılan yüz yüze görüşmeler aracılığıyla veriler toplanmıştır. Elde edilen verilere dayalı olarak oluşturulan kategori ve temalarda, katılımcıların doğrudan ifadelerine yer verilmiştir. Senatoların karar alma süreçlerine yönelik katılımcı görüşlerinden elde edilen verilerde, iç paydaş olarak akademik ve idari personel ile öğrenciler, katılım basamaklarının bilgilendirme, istişare, aktif katılım basamaklarında eksiklikler olduğunu ifade ederken yönetim görevinde olan katılımcılar katılım süreçlerinde eksiklik görmedikleri yönünde görüş bildirmişlerdir. Sonuç olarak yükseköğretimde yönetişimin katılım unsurunun incelendiği bu araştırmada, karar alma süreçlerine iç paydaş katılımı noktasında sorunlar olduğu görülmektedir.

The purpose of this study is to examine implementations of participation, which is one of the elements of governance, in higher education. In this context, whether stakeholder engagement is achieved in resolution processes of senates, which are the highest decision-making bodies of universities, is examined in terms of internal stakeholder opinions. This descriptive study is based on qualitative research approach. The study group of the research consists of the participants selected from Artvin Çoruh University, Karadeniz Technical University and Recep Tayyip Erdoğan University by using maximum sampling method, one of the purposeful sampling types and non-random sampling methods. In order to collect data, a semi-structured interview form that includes the stages of involvement (informing, engagement and active participation) determined by OECD (Gramberger, 2001) was developed and face-to-face interviews were conducted with the participants. Direct expressions of the participants were included in the categories and themes created based on the obtained data. The findings obtained from the participants’ views on resolution process of senates indicate that academic and administrative staff and students who are internal stakeholders stated that there are deficiencies in all stages of involvement, while the participants who are in charge of management reported that there are not any deficiencies in the stages of involvement. The study results show that there are some problems related to internal stakeholder engagement.