Üniversite çalışanlarında fiziksel inaktivite düzeyi ve ilişkili faktörler

Abstract

Amaç: Nüfus olarak büyük, yürüttükleri görevler açısından farklılık gösteren üniversite çalışanlarının fiziksel aktivite düzeylerine ilişkin bilgi yetersizdir. Bu araştırmanın amacı üniversite çalışanlarında fiziksel hareketsizlik düzeyini ve ilişkili faktörleri saptamaktır. Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmada,Rize’de tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 348 üniversite çalışanına “Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği” uygulanarak metabolik eşdeğer ve oturma süresi hesaplanmıştır. Fiziksel aktivite düzeyi “inaktif, orta düzeyde aktif ve aktif” olarak sınıflandırılmıştır. Çalışanların boy uzunlukları ve vücut ağırlıkları ölçülmüştür. Gerekli etik ve idari izinler alınmıştır. İstatistiksel analizlerde Ki-kare ve Lojistik Regresyon testleri kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %63.5’i erkek, %85.9’u akademik personel, %30.7’si sağlık çalışanıdır. Yaş ortalaması 35.6±0.4 yıldır. Çalışanların %38.5’i inaktif, %48.3’ü orta düzeyde aktif, %13.2’si aktif saptanmıştır. İnaktiviteyle ilişkili primer bağımsız değişkenler 35 yaş üstünde olma (OR=2.78), obez olma (OR=2.37), sağlık çalışanı olma (OR=2.63), düzenli egzersiz yapmama (OR=2.35), evde egzersiz aleti kullanmama olarak belirlenmiştir (OR=2.30). Ortalama oturma süresi 6 saat/gündür. Fiziksel aktivite yapma açısından en çok belirtilen engeller zaman bulamama (%50.6) ve enerji kalmamasıdır (%22.4). Çalışanların %53.7’si, fiziksel aktivite açısından kurumu hiç destekleyici bulmamaktadırlar. Sonuç: Üniversite çalışanlarında fiziksel hareketsizliğin yaygın olduğu, hareketsizliğin kişisel özellikler ve yapılan iş ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Üniversite çalışanlarının hareketsizlik yönünden yüksek riskli olarak değerlendirilmesi, engellerin azaltılması, olanak sağlayıcı kaynakların artırılması önerilmiştir.

Objective: There is lack of knowledge on the physical activity levels of university employees, who are large in population and differ in job roles. The study aims to determine the inactivity level and related factors in university employees. Methods: In this cross-sectional study, metabolic equivalent(MET) and sitting time were calculated by applying the “İnternatinal Physical Activity Questionnaire-IPAQ” to 348 staff selected by stratified random sampling method in Rize. Physical activity level was classified as “inactive, moderately active and active”. The height and body weights of the employees were measured. Required ethical and administrative permissions were obtained. Chisquare and logistic regression tests were used in statistical analysis. Results: Of the university employees, 63.5% are men, 85.9% are academic staff, 30.7% are health workers. The mean age is 35.6±0.4 years. Of the employees, 38.5% were found to be inactive, 48.3% were moderately active and %13.2 active. The primary independent variables associated with inactivity were being older than 35 years (OR=2.78), being obese (OR=2.37), being a healthcare worker (OR=2.63), not exercising regularly (OR=2.35), not using an exercise device at home (OR=2.30). Average sitting time was 6 hours/day. The most frequently reported obstacles for physical activity are lack of time (50.6%) and lack of energy (22.4%). Of the employees, 53.7% rated institutional support for physical activity as insufficient at all. Conclusion: Physical inactivity is common among university employees in Rize. Inactivity is associated with personal and professional characteristics. Removal of barriers and increasing the enabling resources are recommended assuming the university employees as high-risk population.