Ekolojik ayak i̇zi ve turizm i̇lişkisinin GUW eşbütünleşme testi ile analizi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, turizm ile ekolojik ayak izi arasındaki ilişkiyi Çevresel Kuznets Eğrisi (EKC) Hipotezi çerçevesinde ele almaktır. Tasarım/Yöntem: Araştırmada ekolojik ayak izi en yüksek 10 ülke 1995-2020 periyodu için ele alınmıştır. Çalışmanın yönteminde Gengenbach, Urbain ve Westerlund (2016) tarafından geliştirilmiş GUW eşbütünleşme testi kullanılmıştır. Uzun dönem katsayı tahminleri ise Ortak İlişkili Etkiler (Common Correlated Effect-CCE) testi ile yapılmıştır. Bulgular: Bulgular gelen uluslararası turist sayısının ekolojik ayak izi üzerinde bazı ülkeler için pozitif bazı ülkeler için negatif etkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca Japonya ve Güney Kore’de Kuznets Eğrisinin ters U şeklinde olduğu sonucuna varılmıştır. Sınırlılıklar: Araştırmanın en önemli sınırlılığını, ekolojik ayak izi en yüksek 10 ülkenin analize dahil edilmiş olması ve araştırmanın örneklem grubunu oluşturan ülke seti açısından veri temini oluşturmaktadır. Sonraki çalışmalarda ülke sayısının artırılması ve daha uzun zamanı içeren verilerin elde edilebilmesiyle ile daha kapsamlı çalışmalar yapılabilir. Özgünlük/Değer: EKC hipotezi birçok çalışmada çoğunlukla karbon emisyonu ele alınarak incelenmiştir. Ekolojik ayak izi değişkeni son yıllarda çevre kalitesini ölçmede kullanılan önemli bir göstergedir. Diğer taraftan turizm ülkeler için önemli bir gelir getirici kalem olarak görülmektedir. Ekolojik ayak izi ve turizmin EKC Hipotezi ile incelenmesi araştırmanın özgün değerini oluşturmaktadır.