Kimlik faktörünün taklit ürüne yönelik tutum ve davranışsal niyet üzerine etkisi: bir yapısal eşitlik modellemesi

Abstract

Taklit ürün ihracatında Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti ve Hong Kong'un ardından 3'üncü sırada yer almaktadır. Bu nedenle Türkiye'deki tüketicilerin taklit ürün satın alma motivasyonlarını ve satın alma davranışlarının nedenlerini ortaya çıkarmak tüm paydaşlar açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada da motivasyon kaynaklarından biri olan “kimlik” faktörü incelenmiştir. Bu bağlamda, literatürde üç farklı kimlik tanımı yer almaktadır: ahlaki kimlik, sosyal kimlik ve kolektif kimlik. Çalışmada sosyal ve kolektif kimlik ile ahlaki kimlik türlerinin taklit ürünlere yönelik tutum üzerindeki etkileri araştırılmaktadır. Veriler PLS (kısmi en küçük kareler) yapısal eşitlik modellemesine dayanan SmartPLS programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada kullanılan anket formu, anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla beşli likert şeklinde hazırlanmıştır. Kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Analizden elde edilen sonuçlara göre, taklit ürünlere yönelik tutum üzerinde sosyal kimlik ve kolektif kimliğin etkisi bulunmazken, ahlaki kimliğin etkisi olduğu görülmektedir. Yani ahlaki kimlik düzeyi arttıkça taklit ürünlere yönelik tutum azalmaktadır.