Rize ilinde akciğer kanserli bireylerin evlerinde radon gazın ölçümleri ve akciğer kanseri radon gazı ilişkisi

Abstract

Çalışma kapsamında, akciğer kanserli hastaların evlerinde CR-39 iz dedektörleri kullanılarak radon gazı ölçümleri 2013 yaz ve 2014 kış mevsiminde yapılmıştır. Hastaların alışkanlıkları (sigara kullanımı, beslenme alışkanlıkları gibi), oturdukları binaların ve bina zemininin özellikleri ve hastaneden alınan bilgiler doğrultusunda evsel radon etkilenimiyle akciğer kanseri arasındaki ilişki irdelenmiştir. Bunun yanında radonun gazının kaynağı olması dolayısıyla evlerin bulunduğu zeminden alınan toprak örneklerinden gama spektrometrik analizi yardımı ile 238U ve 226Ra aktiviteleri tayin edilmiştir.Hazırlanan anketler hastalara uygulanarak, toprakta 238U ve 226Ra numunelerinde radon analizleri yapılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. İl geneli kış mevsimi iç ortam ve dış ortam radon aktivite değerleri sırasıyla 84.00 Bq/m3 ve 34.10 Bq/m3 iken etkin doz değeri sırasıyla 2.11 mSv/y ve 0.32 mSv/y, yaz mevsimi iç ortam aktivite değerleri sırasıyla 32.51 Bq/m3 ve 15.34 Bq/m3 iken etkin doz eşdeğeri 0.82 mSv/y ve 0.15 mSv/y bulunmuştur. Radon maruziyeti dolayısıyla oluşacak akciğer kanseri riskini veren modele göre; yaz mevsiminde % 5, kış mevsiminde ise % 11 akciğer kanseri ölümleri radon maruziyetinden kaynaklandığı sonucunu vermiştir. Toprakta mevcut olan 238U ve 226Ra'nın ortalama aktivite değerleri sırasıyla 114.93 Bq/kg ve 116.40 Bq/kg'dır. In this study, radon gas measurements were done using CR-39 track detectors in the homes of lung cancer patients in the summer of 2013 and in the winter of 2014. The relationship between radon gas levels in the patients' homes, their living habits, the features of the building the patients resided in, and the building areas was investigated. In this way, the relationship between radon gas levels and lung cancer patients was identified. Furthermore, 238U and 226Ra (precursors to radon) activities of soils where the homes were located on were determined by means of gamma spectrometric analysis. The results show that indoor/outdoor 222Rn concentrations were found to be 84/34.10 Bq/m³ in the winter season and 32.51/15.24 Bq/m³ in the summer season which correspond to, respectively, 2.11/0.32 and 0.82/0.15 mSv/y effective dose rate. It was estimated that the indoor and outdoor radon exposure was responsible for 5% of lung cancer deaths occurred in the summer of 2013 and 11% of lung cancer deaths occurred in the winter of 2014 in the Rize province. The mean activity concentrations of 238U and 226Ra in the soils were determined to be 114.93 Bq/kg and 116.40 Bq/kg, respectively.