Farklı ağaç türlerine ait talaş ortamlarının Pleurotus ostreatus mantarının verimi, kalitesi ve antimikrobiyal aktivitesi üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma 5 farklı ağaç türüne ait (kavak (KT), kayın (KAT), meşe (MT), ıhlamur (IT) ve kızılağaç (KIT)) talaşların tek başına ve katkı maddesi olarak çay atığı (ÇA) ve buğday kepeğinin (BK) %20 oranında ilavesi ile hazırlanan 15 yetiştirme ortamının Pleurotus ostreatus (Jacq.ex Fr.) P. Kumm.mantarının verim ve kalitesi üzerine etkilerini belirlemek amacıyıa yapılmıştır. Yetiştirme ortamlarının nemi (% 63,73-72,91), pH'sı (pH 5.63-6.56), karbon (%47,60-60,18), azot (%0,11-1,41) ve 10 farklı mineral madde içerikleri belirlenmiştir. Farklı ağaç türlerine ait talaşlar ve katkı maddesi ilavelerinin verim, biyolojik etkinlik ve üretim oranıüzerine istatistiksel olarak çok önemli (P<0,01) etkisi olduğu saptanmıştır. En yüksek verim, BE ve üretim oranı80MT+20BK ortamından (sırasıyla 202,82 g/torba, %66,93 ve %0,75)elde edilmiştir.En büyük şapka uzunluğu ile eni 80KT+20BK, protein içeriği ise 80IT+20BK ortamlarında saptanmıştır. Denemede ele alınan 15 yetiştirme ortamı yanı sıra kavak, kayın ve kızılağaç kütükleri üzerinde yetişen mantarlarla doğadan toplanan P. ostreatus mantarlarında N, protein, mineral madde, antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri karşılaştırılmıştır. En yüksek toplam fenolik madde miktarı 80KAT+20ÇA ortamında, radikal temizleme aktivitesi ise IT ve 80IT+20BK ortamında (5,509-5,904mg/mL) tespit edilmiştir. Mantar metanol ekstraktların antimikrobiyal aktivitelere sahip olduğu, en duyarlı mikroorganizmanınM. smegmatis, en etkili ekstraktın 80MT+20ÇA ortamından elde edilen mantar ekstraktının olduğu belirlenmiştir. Çalışmada çay atığının mantar yetiştiriciliğinde kullanılabilecek önemli bir endüstriyel atık olduğunu,üretilen mantarın hem kalitesi hem de verim bakımından alternatif ürünlere benzer olduğu belirlenmiştir. This study has been done to determine the effects of excelsiors of different trees such as Populus (KT), Fagus (KAT), Quercus (MT), Tilia (IT) and Alnus (KIT) individually and with 20% supplementation of the addition agent of tea waste (ÇA) and the wheat bran (BK) on yield and quality of Pleurotus ostreatus(Jacq. ex Fr.) P. Kumm within15 different prepared habitat. Moisture of prepared habitat 63.73-72.91%, pH 5.63-6.56, carbon level 47.60-60.18%, nitrogen Level 0.11-1.41% and 10 different mineral substances were determined. The significant effects of Excelsiors of different trees and supplementation of the addition agent on biologic activity (BE) and production rate (ÜO) statically (P<0.01) were indicated. The highest yield (202.82 g/bag), BE (66.93%), ÜO (0.75%) are acquired from the prepared habitat of 80KT+20BK. The longest diameter of mushroom cap is recorded in the prepared habitat of 80IT+20BK. The highest protein level is measured in the prepared habitat of 80KAT+20ÇA. In this study, beside these 15 different prepared habitats, the mushrooms which grow on logs of Populus, Fagus and Alnus, and P. ostreatus mushrooms which have been collected naturally compared based on N, protein level, mineral substances level, antioxidant and anti-microbacterial activities. The highest total phenolic substances level is measured in the prepared habitat of 80KAT+20ÇA. The highest radical cleaning activity level is measured in the prepared habitat of 80IT+20BK (5.509-5.904 mg/mL). The study indicates that mushroom methanol extracts have antimicrobial activities, the most sensitive microorganism is M. smegmatis, and the most efficient extracts is obtained from the prepared habitat of 80MT+20ÇA. This study also shows that tea waste is an important industrial waste that can be used in the agriculture of mushroom and the grown mushrooms will have the similar quality and yield as alternative products.