Metformin Kullanan Tip 2 Diyabetli Bireylerde B12 Vitamin Eksikliğinin Belirlenmesi

Abstract

Amaç: Metformin, Tip 2 diyabet (DM) tedavisinde birinci basamak tedavi olarak tüm dünyada kullanılmaktadır. Metforminin en sık yan etkisi gastrointestinal sistem ile ilgili ishal, karında rahatsızlık hissidir. Sürekli kullanımda B12 vitamininin emilimini azaltabilmektedir. Bu çalışma metformin kullanan Tip 2 DM hastalarında B12 vitamin eksikliği sıklığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Ocak 2016-Aralık 2017 tarihleri arasında, iç hastalıkları polikliniğinde takip edilen, metformin kullanan Tip 2 DM tanılı 159 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Hastaların demografik özellikleri, kullandıkları tedaviler, metformin dozları, B12 vitamin düzeyleri ve hemogram değerleri sorgulanmış elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Hastalar, kullandıkları metformin dozuna göre 3 gruba ayrılmış, birinci grupta 1.000 mg/gün, ikinci grupta 1.700 mg/gün ve üçüncü grupta 2.000 mg/gün metformin kullanan hastalar yer almıştır. Verilerin istatistiksel analizi SPSS 15.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya, metformin kullanan toplam 159 hasta dâhil edilmiştir. Metformin kullanan DM’li hastaların %18,2’sinde B12 vitamin eksikliği tespit edilmiştir. B12 vitamin eksikliği günlük alınan metformin dozları ile değerlendirildiğinde, 1.000 mg/dL metformin kullanan hastalara göre 2.000 mg/gün metformin kullanan hastalarda vitamin B12 eksikliği istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (p=0,020). Sonuç: Metformin, diyabetik hastalarda B12 vitamini emilimini engelleyerek B12 vitamin eksikliğine neden olabilir. Bu çalışmada, metformin kullanan DM’li hastaların önemli bir kısmında B12 vitamin eksikliği olduğu bulunmuştur. Metformin kullanan DM’li hastaların takibinde B12 vitamin düzeylerinin düzenli olarak izlenmesi gerekir. Özellikle yüksek doz metformin kullanan hastalarda B12 vitamin eksikliği açısından daha dikkatli olunması gerekmektedir.

Objective: Metformin is used worldwide as the first-line therapy in the treatment of Type 2 diabetes (DM). The most common side effect of metformin is gastrointestinal system diarrhea, abdominal discomfort. It can reduce the absorption of vitamin B12 in continuous use. This study was conducted to determine the frequency of vitamin B12 deficiency in Type 2 DM patients using metformin. Material and Methods: A total of 159 patients diagnosed with Type 2 DM using metformin were evaluated retrospectively between January 2016-December 2017 in the internal medicine outpatient clinic. Demographic characteristics, metformin doses, vitamin B12 levels and hemogram values of the patients were evaluated. Patients were divided into 3 groups according to the metformin dose they used, in the first group were 1.000 mg/day, in the second group 1.700 mg/day and in the third group 2.000 mg/day metformin patients. Statistical analysis of the data was done using SPSS 15.0 package program. Results: A total of 159 patients using metformin were included in the study. B12 vitamin deficiency was detected in 18.2% of DM patients using metformin. Vitamin B12 deficiency was found to be statistically significant in patients who received 2.000 mg/day of metformin when compared with patients receiving 1.000 mg/dL metformin when vitamin B12 deficiency was evaluated with daily metformin doses (p=0.020). Conclusion: Metformin may cause vitamin B12 deficiency by preventing the absorption of vitamin B12 in diabetic patients. In this study, vitamin B12 deficiency was found in a significant number of DM patients using metformin. Vitamin B12 levels should be monitored regularly in the follow-up of DM patients using metformin. Patients with high dose metformin should be treated more carefully in terms of vitamin B12 deficiency.