The degree of premature hair graying as an independent risk marker for coronary artery disease: A predictor

Abstract

Amaç: Yaş şu anda en önemli ve değiştirilemez bir koroner risk faktörüdür. Yaşın sadece zamansal olarak değil de, biyolojik olarak da ölçülmesi kavramı klinik pratikte önemli olabilir. Saç beyazlaması, mekanizmaları henüz geniş bir şekilde bilinilmese de, insanlarda biyolojik yaşlanmanın en açık işaretidir. Bugün kardiyovasküler risk faktörlerinin (KVRF) özellikle birlikte bulunduklarında erken ateroskleroza neden oldukları bilinilmektedir. Bizim görüşümüzce, erken başlayan gri veya beyaz saç oluşumu KVRF’lere vücudun yanıtının bir göstergesi olarak erken aterosklerotik değişiklikleri yansıtabilir. Bu çalışmada KVRF’ler ve koroner aterosklerotik yükün saç beyazlaması ile ilişkisi ve bunun koroner arter hastalığının (KAH) bağımsız bir belirteci olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Yöntemler: Çalışma gözlemsel ve enine-kesitli olarak planlandı. Kliniğimizde KAH şüphesi ile koroner anjiyografi yapılan 213 erkek çalışmaya dahil edildi. Hastalar yaş, demografik özellikler ve KVRF’leri açısından değerlendirildi. Saçın beyazlama derecesi (SBD) gri/beyaz saçların miktarına göre tanımlandı (1: yalnız siyah; 2: siyah>beyaz; 3: siyah=beyaz; 4: beyaz>siyah; 5: yalnız beyaz). Koroner ateroskleroz yükü Gensini skoruna göre belirlendi. Analizler yaş açısından eşitlenmiş normal koroner arterler (NKA) ve KAH gruplarında gerçekleştirildi. Saç beyazlaşma ile ilişkili bağımsız değişkenlerin belirlemesinde çok değişkenli lineer ve lojistik regresyon analizleri kullanıldı. Bulgular: KVRF’ler KAH grubunda daha yüksekti. SBD (2.7±1.3 vs. 3.3±1.2, p=0.002), saç kaybı düzeyi (1.2±0.9 vs. 1.5±1.0, p=0.038) ve xanthalesma sıklığı (%24 vs. %45, p=0.013) NKA ve KAH grupları arasında ayrıca anlamlı düzeyde farklıydı. Yaş (p<0001), Gensini skoru (p<0.001) ve koroner lezyon ciddiyeti skoru (p=0.001) artan SBD kategorilerinde daha yüksekti. Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde, sadece diyabetes mellitus (OR: 3.240, %95 CI: [1.017-10.319], p=0.047), düşük-dansiteli lipoprotein kolesterol [OR: 1.014, %95 CI: (1.001-1.027), p=0.029] ve SBD [OR: 1.513, %95 CI: (1.054-2.173), p=0.025] KAH varlığı ile bağımsız bir şekilde ilişkiliydi. KVRF’lerinin saç beyazlaması üzerine etkileri için yapılan analizde, yaş (p<0.001), KAH için aile öyküsü (p=0.004), hiperlipidemi (p=0.02) ve serum kreatinin düzeyleri (p=0.019) bağımsız öngörücü olarak bulunuldu. Sonuç: Çalışmamızda gri/beyaz saçların düzeyi KAH’ın yaygınlığı ile ilişkili bulundu. Çalışma sonuçlarımız saç beyazlamasının yaş ve diğer KVRF’lerden bağımsız olarak KAH için bir belirteç olduğunu gösterdi. Biyolojik yaş ve onun kullanımı hastanın toplam riskini belirlemede klinisyenler için önemli olabilir. KVRF’lerinin insan vücudu üzerine birikimsel etkisinin değerlendirilmesinde, biyolojik yaşlanma işaretlerinin varlığı artmış kardiyovasküler riske sahip bireylerin tanımlanmasında kullanışlı olabilir.

Objective: Age is the most important and uncorrectable coronary risk factor at the moment. The concept of measuring aging biologically rather than only chronologically may be of importance in clinical practice. Hair graying is the most apparent sign of biological aging in humans, yet its mechanism is largely unknown. Today, it is known that cardiovascular risk factors (CVRFs), especially in combination, cause premature atherosclerosis. In our opinion, premature hair graying or whitening may represent early atherosclerotic changes as a surrogate of host response to the CVRFs. In this study, we planned to investigate the relationship of hair graying with CVRFs and coronary atherosclerotic burden in order to determine whether it is an independent marker for coronary artery disease (CAD). Methods: The current study has a cross-sectional observational design. Two hundred and thirteen men who underwent coronary angiography with a suspicion of CAD were enrolled in the study. The patients were evaluated in terms of age, demographical properties and the CVRFs. Hair whitening score (HWS) was defined according to extent of gray/white hairs (1: pure black; 2: black>white; 3: black=white; 4: white>black; 5: pure white). Coronary atherosclerotic burden was assessed by the Gensini score. Analyses were performed in age-matched normal coronary arteries (NCA) and CAD groups. Linear and logistic regression analyses were used for the multivariate analyses of independent variables associated with hair greying. Results: The CVRFs were higher in CAD group. Hair whitening score (2.7±1.3 vs. 3.3±1.2, p=0.002), hair losing score (1.2±0.9 vs. 1.5±1.0, p=0.038) and xanthelasma rate (24% vs. 45%, p=0.013) were also significantly different between NCA and CAD groups. Age (p<0001), Gensini score (p<0.001) and coronary severity score (p=0.001) were higher in the categories of increased HWS. In multiple logistic regression analysis, only diabetes mellitus (OR: 3.240, 95% CI: [1.017-10.319], p=0.047), low-density lipoprotein cholesterol, (OR: 1.014, 95%CI: [1.001-1.027], p=0.029) and HWS (OR: 1.513, 95% CI: [1.054-2.173], p=0.025) were independently related to presence of CAD. Age (p<0.001), family history of CAD (p=0.004), hyperlipidemia (p=0.02) and serum creatinine levels (p=0.019) were found as independent predictors of hair graying. Conclusion: In our study, we found that the degree of gray/white hairs is related to extent of CAD. Our findings also suggested that hair graying is a risk marker for CAD independent of age and other traditional risk factors. Biological age may be important in determining total risk of patients. During assessment of cumulative CVRF effects on human body, presence of biological aging signs may be useful in identifying individuals with increased risk of cardiovascular disease. (Anadolu Kardiyol Derg 2012; 12: 457-63)