Cumhuriyet Döneminde Rize Türk Ocakları (1924-1931)

Abstract

Bu çalışma, Cumhuriyet döneminde Rize vilayetinde bulunan Türk Ocaklarını konu almaktadır. Vilayette üç yerde Türk Ocağı açılmıştır. Bunlar; Merkez, Atina (Pazar) ve Hopa ilçeleridir. Bu ocaklar hakkında edinilen bilgiler sınırlı olup daha ziyade Rize (Merkez) Türk Ocağına aittir. Diğer iki ocağın faaliyetlerine dair şuan için elde somut bir bilgi yoktur. Bu nedenle çalışmada, Rize Türk Ocağı’nın; Cumhuriyet dönemi Rize’sinin sosyal hayatına olan etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ocakların, 1931 yılında kapatılmalarının ardından CHF’ye (Cumhuriyet Halk Fırkası) aktarılan mal varlıklarına da bu araştırmada yer verilmiştir. Mevcut bilgiler ışığında Rize Türk Ocağı’nın çok aktif olmadığı, yapılan devrimleri desteklediği ve şube üyelerinin CHF’li ya da bu partiye yakın kişilerden oluştuğu sonuçlarına varılmıştır. Hopa ve Pazar Türk Ocaklarının asgaride olsa belirli bir faaliyet içinde bulundukları varılan bir diğer sonuçtur. Araştırmada; gazete ve arşiv belgelerinin yanı sıra birincil ve ikincil kaynaklardan da yararlanılmıştır.

This study deals with “Türk Ocakları” (Turkish Societies) in the Rize province in the Republic period. The societies were founded in three districts of the province. These districts are the center, Athens (Pazar) and Hopa. The obtained information about these societies is limited and mostly belongs to “Rize (Center) Türk Ocağı”. There is not any tangible information on the activities of the other two societies. For this reason, the effects of “Rize Türk Ocağı” on the social life of Rize during the Republic period have been tried to be revealed in the study. The assets of the societies transferred to the CHF (Republican People's Party) after their closure in 1931 have been also included in the study. It has been concluded that “Rize Türk Ocağı” was not very active and supported the revolutions, and that its members were also supporters of CHF or those who were close to the party. Another result obtained from the study is that “Hopa and Pazar Türk Ocakları” were engaged in some activities even at a minimum level.In the study; newspapers and archives as well as primary and secondary sources were utilized.