Öğrencilerin Kuvvet ve Hareket Ünitesi ile İlgili Problemleri Çözerken Güçlük Çektikleri Noktaların İpucu Kartlarıyla Belirlenmesi *

Abstract

Öğrencilerin fizik problemlerini çözme becerilerini geliştirmek için öncelikle problem çözme sürecinde yaşadıkları zorlukların bilinmesi gereklidir. Bu araştırmada klinik mülakat yöntemi, ipucu kartları ile birlikte kullanılarak öğrencilerin problem çözme sürecinde güçlük çektikleri noktaların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için 10. sınıf “Kuvvet ve Hareket” ünitesiyle ilgili 17 problem ve her bir problem için aynı başlıklara sahip farklı 9-11 tane ipucu kartı hazırlanmıştır. 17 problem Trabzon’daki 2 farklı okulda öğrenim görmekte olan 21 öğrenci tarafından çözülmüştür. Öğrencilerden problemi sesli düşünerek çözmeleri, çözdükten sonra problem çözmede başarılı olan öğrencilerden süreci açıkça anlatmaları; problem çözmede başarısız olan öğrencilerden ise ipucu kartlarını kullanarak problemi tekrar çözmeye çalışmaları istenmiştir. Öğrenciler bazı problemlerde hiçbir ipucu kartını kullanmadan, bazı problemlerde ise ipucu kartlarını kullanarak doğru çözüme ulaşmışlardır. Öğrenciler bazı problemlerde ise ipucu kullanmalarına rağmen doğru çözüme ulaşamamışlardır. Öğrenciler problem çözme sürecinde en çok çözümde kullanılabilecek formülleri ve çözüm adımlarına yönelik ipuçlarını içeren kartları kullanmışlardır. Birim dönüşümleri ile ilgili bir ipucunun olması ve “örnek çözüm” ipucu kartının başlığının daha anlaşılır şekilde ifade edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Çalışma sonucunda bazı öğrencilerin yüzeysel problem çözme yaklaşımına sahip oldukları ve problem çözmenin önemli bir aşaması olan plan yapmada zorlandıkları; bazı öğrencilerin kendi problem çözme süreçleri hakkındaki farkındalıklarının düşük olduğu; ipucu sunmanın problem çözmeye belli bir yere kadar yardımcı olabildiği tespit edilmiştir. Öğretmenlere sınıfta problemleri çözerken en basit noktaları bile çok açık şekilde sunmaları, öğrencilere kendilerinin problemi çözmeye çalışmaları için yeterince süre vermeleri, yanlış çözen öğrencilerin nerelerde hata yaptıklarını belirlemelerini sağlamaları; araştırmacılara ise farklı seviyedeki öğrencilerin, farklı konularla ilgili problemleri çözme süreçlerinde güçlük çektikleri noktaların belirlenmesi önerilmiştir.