19. yüzyıl Fransız yasalarında işçi çocuklara yönelik uygulanan sosyal politika tedbirleri

Abstract

Sosyal politika kelimesi ilk olarak Batı Avrupa'da gerçekleşen sanayileşme hareketlerinin sonucunda ortaya çıkan toplumsal çatışmaların önlenmesi için devlet tarafından alınan tedbirleri ifade etmek için kullanılmıştır. Günümüzde sosyal politika ile ilgili olarak dar ve geniş anlamlarda olmak üzere iki farklı tanım yapılmaktadır. Sosyal politikanın dar anlamdaki tanımları, sanayileşme sonrasındaki kötü ve adaletsiz çalışma koşulları ile emek ve sermaye sahipleri arasındaki mücadeleleri kapsamaktadır. Buna karşılık geniş anlamdaki tanımlar daha ziyade toplumsal alanda yardıma ihtiyacı olan tüm sınıfları içermektedir. Bu çalışmada sosyal politika, 19. Yüzyıl Fransız yasalarında işçi çocuklara yönelik uygulanan tedbirler bağlamında dar anlamıyla ele alınacaktır. Çocuk işçiliğinin ortaya çıkışına ve tarihsel gelişimine baktığımızda milattan önceki döneme kadar uzandığı görülmektedir. Ancak çocuk işçiliği sorunu, bugünkü hukuki anlamıyla ilk defa köleliğin yaygınlaşmasıyla birlikte 16. Yüzyılda ortaya çıkmıştır. 19. Yüzyıla gelindiğinde ise hem köleliğin yasaklanmaya başlanması hem de sanayileşme hareketleri sonucunda oluşan ucuz iş gücü talepleri neticesinde giderek yaygınlaşmış ve önemli bir sorun haline gelmiştir. Sonraki yıllarda yaşanan gelişmeler zamanla, kamu vicdanında derin yaraların açılmasına ve çocuklarla ilgili olarak ilk sosyal politika tedbirlerinin gündeme gelmesine neden olmuştur. Fransa'da sosyal politika tedbirleri diğer Batı Avrupa ülkelerine göre daha geç uygulanmaya başlamıştır; çünkü Fransa'daki sanayileşme hareketleri İngiltere, Almanya ve Belçika gibi ülkelere göre daha geç başlamış ve yavaş ilerlemiştir. Bunun temel sebebi Fransa'nın Batı Avrupa'daki en büyük tarım ülkesi olmasıdır. Fransa'nın tarımsal üretimi terk ederek geç sanayileşmesi, doğal olarak sosyal politika tedbirlerinin de geç gündeme gelmesine neden olmuştur. Buna rağmen 19. Yüzyıl boyunca, Fransa'da çocuk işçiliği ile mücadelede üç önemli yasa çıkarılmıştır. Bu çalışmada sırasıyla 22 Mart 1841, 19 Mayıs 1874 ve 2 Kasım 1892 yasaları incelenecek ve Fransa'da işçi çocukların korunmasına yönelik alınan tedbirler değerlendirilecektir. Sonuç bölümünde ise bugün Fransa'nın da taraf olduğu Avrupa Sosyal Şartı, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, Çocuk Hakları Sözleşmesi, 138 Nolu İstihdamda Asgari Yaş Sözleşmesi ve 182 Nolu Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Önlenmesine İlişkin Acil Önlemler Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmelerin, Fransa'da çocukların asgari çalışma yaşını ve şartlarını ne derece etkilediği tartışılacaktır.

The term social policy was first used to describe the precautions taken by the state in order to prevent social conflicts as a result of the industrialization period in the Western Europe. Today social policy has two different definitions as specific and general. Specific definitions of social policy involve poor and unfair working conditions and the fight between the owners of capital and labor. On the other hand, general definitions involve all people in need of help in the society. In this study, social policy is discussed in terms of the precautions for protecting working children in the 19th century. The history of child labor dates back to before Common Era. However as today legal definition, the problem of child labor first emerged in the 16th century. In the 19th century, as a result of the both prohibition of slavery and industrial period, the demand for cheaper labor increased and child labor became an important problem. Before the improvements in the 19th century, working children's conditions had been heavier. Most of the labor in industrial institutions consisted of hard and dangerous jobs for children. Therefore, many children died or became disabled as a result of many fatal accidents. The accidents and poor conditions hurt sense of community in time which resulted in socio political precautions. In France, socio political precautions were started to be performed later than other western European countries. The most important reason is that France was the most populous and the biggest agricultural country in Western Europe. The main means of existence for the country's economy and people was agriculture. For this reason; in France, essential industrial developments were performed later than some other European countries such as England, Germany and Belgium. The late industrialization in France retarded the socio political precautions. However; in the 19th century three important laws were enacted. In this study, March 22, 1841; May 19, 1874 and November 2, 1982 laws are examined and the precautions in order to protect working children in France are discussed.