Gürcü Seyyah Giorgi Eristavi’nin Trabzon Ve İstanbul İzlenimleri (1862)

Abstract

Tarih boyunca stratejik konumundan dolayı Türkiye, Gürcistan’ın Avrupa’ya açılan kapısı konumunda olmuştur. Karayolunu tercih eden birçok Gürcü seyahatini Türkiye üzerinden yapmıştır. Bunlar arasında meşhur Gürcü edebiyatçıları da vardır. Bu edebiyatçılardan birisi de Gürcü Dramaturg ve Şair Giorgi Eristavi (1813- 1864)’dir. Şair Eristavi “13 Haziran 1862’de Başlayan Avrupa Seyahatim” adındaki eserinde denizyolu ile gerçekleştirdiği seyahati sırasında uğradığı Trabzon ve İstanbul hakkında önemli bilgiler verir. XIX. yüzyıla ışık tutan bu bilgiler, yalnızca Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu yansıtmakla kalmayıp, aynı zamanda tarihi süreci, gelenek ve göreneklerin bir yabancı seyyah tarafından aktarılması açısından da önemli rol oynamaktadır. Bahsi geçen çalışmalarda yer alan ve içerik bakımından Türkiye tarihine katkı sağlayacağını düşündüğümüz bilgilerin Türkçeye çevrilmiş olmaması ve Türk okuyucu kitlesi tarafından bilinmiyor olması Gürcistan-Türkiye ilişkileri açısından büyük bir eksiklik olarak göze çarpmaktadır. Bu çalışmada, Gürcü edebiyatçı Eristavi’nin Trabzon ve İstanbul hakkındaki izlenimleri hakkında eserine dayalı olarak bilgiler verilecektir.

Due to its strategic location, Turkey has been a gate to Europe for Georgia throughout history. Many Georgian who preferred the land route travelled to Europe via Turkey. Among the Georgian travellers were famous Georgian men of letters, one of whom is the Georgian playwright and poet Giorgi Eristavi (1813- 1864). Eristavi, in his work titled My Trip to Europe Starting from 13 June 1862, provides crucial information about Trabzon and Istanbul where he stops by during his sea voyage. This information regarding the 19th century Turkey not only reflects the circumstances in Turkey at the time but also plays a critical role for conveying the historical process, customs and traditions through the eyes of a foreign traveller. It can be argued that this source which history has not been translated into Turkish and is unknown to the Turkish readers would contribute to the Turkish history as well as the Georgian-Turkish relationship. This study deals with Giorgi Eristavi’s travelogue and his impressions on Trabzon and Istanbul.