Covid-19 salgınında Türkiye’de yaşlılara yönelik uygulamalar ve hizmetlerin değerlendirilmesi

Abstract

İnsanlık ortaya çıktığı günden bugüne kadar savaşlar, göçler ve salgınlar gibi birçok felaketle karşılaşmıştır. Bu felaketlerden birisi de hiç şüphesiz Covid-19 salgınıdır. Çin’in Wuhan şehrinde ilk kez karşılaşılan bu yeni tür koronavirüs dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkilemiş, bütün ülkelere yayılmış ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi ilan edilmiştir. Bütün yaşlardaki insanlar için bu yeni tip virüsün bulaşma riski olmakla beraber yaşlılarda, yaşlılığa eşlik eden kronik hastalıklar nedeniyle ölüm oranları diğer yaş gruplarına göre daha yüksektir. Yaşlılık döneminde bireyler diğer yaş gruplarına göre daha fazla fizyolojik, psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlar ile karşı karşıya olabilmektedirler. Yaşlılığın çok boyutlu yapısı ve kendine özgü sorunları ile birleşen Covid-19 salgını, yaşlılara özel uygulamaların ve yeni yaklaşımların ortaya çıkmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu sebeplerle salgının başından itibaren dünya genelinde hükümetler yaşlı gruba yönelik önlemler, kısıtlamalar ve yeni hizmet modelleri geliştirmişlerdir. Salgın sürecinde Türkiye’nin yaşlılara yönelik yaptığı çalışmaların ve hizmetlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi, gelecekte yaşanabilecek yeni salgınlara hazırlıklı olmak için önem taşımaktadır. Bu nedenlerle çalışmanın amacı Covid-19 salgını süresince Türkiye’de yaşlılara yönelik uygulamaların ve hizmetlerin incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Araştırmada yaşlılara yönelik uygulamalar; hizmetler, kısıtlamalar, ekonomik destek, izin/ayrıcalıklar ve tıbbi hizmetler boyutlarında ele alınmıştır. Sonuç olarak, ele alınan boyutlarda yaşlıların psiko-sosyal ve ekonomik açıdan desteklenmeye çalışıldığı anlaşılmıştır. Ancak hizmetlerin planlı, çok boyutlu ve sürdürülebilir olmaması nedeniyle uygulamaların istenilen düzeyde etkiyi yaratmadığı söylenebilmektedir. Bu bağlamda yaşlılara sunulan hizmetlerin yaşlının merkezde olduğu çok boyutlu ve çözüme yönelik olması gerekmektedir.

Humanity has been faced with many disasters such as wars, migrations and outbreak since the day it emerged. One of these disasters is undoubtedly Covid-19 outbreak. This new type of coronavirus, which was encountered for the first time in Wuhan, China, affected millions of people worldwide, spread to all countries and was declared an outbreak by the World Health Organization (WHO). Although there is a risk of transmission of this new type of virus for people of all ages, mortality rates in the elderly are higher than other age groups due to chronic diseases accompanying old age. In old age, individuals may face more physiological, psychological, social and economic problems than other age groups. Combining with the multi-dimensional structure of old age and its unique problems, the The Covid-19 outbreak has made the emergence of applications and new approaches specific to the elderly mandatory. For these reasons, since the beginning of the outbreak, governments around the world have developed measures, restrictions and new service models for the elderly group. In the Covid-19 outbreak, during work for elderly people in Turkey, and to determine whether services are what are important to be ready for a new outbreak in the future. It is shown as an example by WHO with the studies conducted by Turkey in the Covid-19 outbreak for the elderly. Examining and evaluating the work and services of Turkey for the elderly during the outbreak process is important to be prepared for new outbreaks that may occur in the future. For these reasons, the purpose of the study is to evaluate and examine practices for the elderly in Turkey during the Covid-19 outbreak. Applications for the elderly; services, restrictions, economic support, permission/ privileges and medical services has been examined in this research. As a result, it was understood that the elderly people were tried to be supported psycho-socially and economically in the dimensions discussed. However, it can be said that the applications do not create the desired level of impact because the services are not planned, multi-dimensional and sustainable. In this context, the services provided to the elderly should be multidimensional and solution oriented, with the elderly at the centre.