Türkiye turizm verilerinin CRITIC ve MABAC yöntemleriyle testi: 2005-2019

Abstract

Bu çalışmada; 2005-2019 yılları arasında Türkiye’nin 15 yılık turizm performansının seçilmiş verilerle analizi amaçlanmıştır. Bu bağlamda; turizm gideri, Türkiye'de ikamet eden yurt dışını ziyaret eden ziyaretçi sayısı, kişi başı ortalama harcama, turizm geliri, ziyaretçi sayısı, tesise geliş sayısı ve geceleme sayısı parametreleri dikkate alınmıştır. Araştırmada Türkiye’nin seçilmiş verilerle turizm performansı CRITIC ve MABAC Yöntemleri ile analiz edilmiştir. CRITIC analizi sonucunda; Türkiye’nin turizm performansı üzerinde etkisi en fazla olan kriterin Türkiye’de ikamet eden ve yurt dışını ziyaret eden ziyaretçi sayısı göstergesi olduğu, en az olan turizm göstergesininse ziyaretçi sayısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. MABAC analizi sonucunda ise; 15 yıllık zaman periyodunda, Türkiye’nin turizm performansının en başarılı olduğu yıl 2019 yılı iken, en başarısız olduğu yıl 2016 yılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 2016 yılında Türkiye’nin turizm performansında, sınır komşuları ile yaşanan problemler ve bazı iç karışıklıklar nedeni ile bir önceki yıla göre yaklaşık %30’luk bir daralma yaşanmıştır. 2019 yılı ise Dünyada ve Türkiye’de turizm endüstrisinin rekor yılı olarak kayıtlara geçmiştir

In this study, it is aimed to determine the tourism expenditure of the 15-year tourism performance of Turkey between 2005 and 2019, by taking into consideration parameters such as the number of visitors residing in Turkey and visiting abroad, the average expenditure per capita, tourism income, number of visitors, number of visits to the facility and number of overnight stays. In the study, Turkey's tourism performance was analyzed using CRITIC and MABAC Methods. As a result of the CRITIC Analysis, it was concluded that the criterion with the highest impact on Turkey's tourism performance is the number of visitors residing in Turkey and visiting abroad, and the one with the lowest impact is the number of visitors. As a result of the MABAC Analysis, it was determined that while 2019 is the year when Turkey showed the most successful tourism performance, the year when it was the least successful is 2016. In 2016, there was a 30% contraction compared to the previous year due to the problems experienced with Turkey's tourism performance, border neighbors and some internal turmoil. However, 2019 was the record year of the tourism industry in the world and in Turkey.