| dc.description.abstract | Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Trabzon, Rize ve Artvin illerinde belirlenen toplam 14 istasyondan toplanan toprak, karayemiş Cherry laurel (Laurocerasus officinalis.) meyvesi ve karayemiş yaprağı örneklerinde bazı ağır metallerin konsantrasyonları (Mn, Fe, Cu, Zn ve Pb) EDXRF spektrometresi (Epsilon5, PANalytical, Almelo, the Netherlands) ile belirlenmiştir. Toprak örneklerinde ortalama konsantrasyon değerleri Mn, Fe, Cu, Zn ve Pb için en yüksek Rize ilinde gözlemlenmiştir. Meyve örneklerinde ortalama konsantrasyon değerleri Mn için Rize ilinde en yüksek, Cu için Artvin ilinde en yüksek ve Fe, Zn, Pb için ise en yüksek Trabzon ilinde gözlemlenmiştir. Yaprak örneklerinde ortalama konsantrasyon değerleri Mn, Zn ve Pb için Rize ilinde en yüksek, Fe ve Cu için ise en yüksek Artvin ilinde gözlemlenmiştir. Meyve ve yaprak örneklerinde metal transfer faktörü (MTF) değerleri hesaplanmış ve toprak örneklerinde ağır metallerin kirlilik kaynaklarını belirlemek için Temel Bileşenler Analizi (PCA) uygulanmıştır. Buna ilaveten, meyve örneklerinde ölçülen ağır metal konsantrasyon sonuçlarından tüketime bağlı olarak insanlar tarafından tahmini günlük metal alım değerleri (GA) ve sağlık riski indeksi (SRİ) değerleri hesaplanmıştır. Tahmin edilen günlük alım değerlerinin USEPA tarafından tavsiye edilen limit referans doz değerlerinden düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, meyve örnekleri tüketiminden kaynaklı sağlık riski indeksi değerleri tüm metaller için 1'in (SRİ<1) altında bulunmuştur. Sonuç olarak, araştırılan bölgede karayemiş meyvesini tüketen insanlar için metal yönünden herhangi bir sağlık riskinin olmadığı gözlemlenmiştir. In this study, the concentrations of some heavy metals (Mn, Fe, Cu, Zn and Pb) in soil, Cherry laurel (Laurocerasus officinalis) fruit and Cherry laurel leaf samples collected from 14 stations determined in Trabzon, Rize and Artvin provinces in the Eastern Black Sea Region were determined with EDXRF spectrometry (Epsilon5, PANalytical, Almelo, Netherlands). The mean concentration values in soil samples were observed in the highest Rize province for Mn, Fe, Cu, Zn and Pb. The mean concentration values in fruit samples were observed in the highest Rize province for Mn, the highest in Artvin province for Cu, and highest for Fe, Zn, Pb in the Trabzon province. The mean concentration values in leaf samples were observed in the highest Rize province for Mn, Zn and Pb, and highest for Fe and Cu in the Artvin province. Metal transfer factor (MTF) values were calculated in fruit and leaf samples, and Principal Component Analysis (PCA) was applied to determine the pollution sources of heavy metals in soil samples. In addition, depending on consumption from the heavy metal concentration results measured in fruit samples were calculated the estimated daily metal intake (GA) by the human population and health risk index (SRI) values. The estimated daily intake values were found to be lower than the limit reference dose values recommended by USEPA. In addition, health risk index (SRI) values due to consumption of fruit samples were found to be below 1 (SR1 <1) for all metals. As a result, it is observed that there is no health risk to the people who consume the Chery laurel fruits in the investigated area. | en_US |
