Kemalizm’in yeniden i̇nşasında bir aydın teşebbüsü: Doğan Avcıoğlu’nun devrim gazetesi yazıları üzerine bir araştırma

Abstract

Kemalizm, sekülerleşme ve uluslaşma sürecinde benimsenen yöntemlerin ve eylemlerin resmî ideolojisidir. Genel itibariyle Mustafa Kemal Atatürk’ün düşünceleri ile erken Cumhuriyet dönemi uygulama pratiklerine dayanan Kemalizm yeni bir ülkede yeni bir insan ve toplum inşa etme sisteminin tezahürüdür. Kalıplaşmış bir inanç sistemi olmaktan ziyade kavramın esnek, dinamik ve eklektik yapısı onu sürekli yorumlanabilir ve yeniden ele alınabilir kılmaktadır. Kavramın bu nevi kullanımı 1960’lı yılların aydınlarından Doğan Avcıoğlu tarafından Devrim Gazetesi özelinde gerçekleştirilmektedir. Bu minvalde mevcut çalışmanın amacı Doğan Avcıoğlu’nun anlam dünyasında Kemalizm’in nasıl yorumlandığının ortaya konulmasıdır. Bahse konu amaç doğrultusunda Avcıoğlu’nun Devrim Gazetesi’ndeki yazıları incelenmeye tabi tutulmuştur. Çalışma yöntembilimsel olarak gömülü teori yaklaşımı benimsenerek desenlenmiştir. Bahse konu teori ile eş güdümlü kullanılan sürekli karşılaştırma yöntemi ise veri analiz metodu olarak belirlenmiştir. Yapılan analizler neticesinde Doğan Avcıoğlu’nun Kemalizm’i sol bir perspektifle yorumladığı ve onu hasım güçler ile müttefik güçler metaforu ekseninde inşa etmekte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.