| dc.description.abstract | Klasik dönemde her bir ilmin tanımlanmasına önem verilmiştir. Bir ilmin tanımı, konusunun ne olduğunu, ilmin onu hangi yön(ler)den incelediğini göstermektedir. Tanım özellikle, o ilme yönelen kişilerinin ne öğreneceği ve ne tür bir araştırma yapacağı konusunda da bir tasavvur sunmaktadır. Bir başka açıdan tanım, o ilmin sınırlarını da yansıtacağı için, diğer ilimlerden nasıl ayrıldığını da yansıtmış olacaktır. Bu sebepten klasik dönemde Tefsir için bazı tanımlar yapıldığı ve bu süreçte bazı tartışmaların ortaya çıktığı görülmüştür. Bu tartışmalar, aynı zamanda Tefsir'in mahiyeti hakkında da bazı hususları gündeme getirmiştir. Haliyle Tefsir'in ne olduğu konusundaki yaklaşımlar, onun tanımını şekillendirmiştir. Bu sebeple tezin, birinci bölümünde klasik ve modern dönemde ne tür Tefsir tanımlarının yapıldığı, ne tür tartışmaların yaşandığı tespit edilmiştir. Bu tartışmaların, Tefsir'in mahiyeti hakkında ne tür hususları ortaya çıkardığı belirlenmiştir. Tanımlardan ortaya çıkardığımız temel sorunları, birinci bölümde tartıştık. Bunlardan biri, Tefsir için 'ilim' tabirinin hakiki anlamda kullanıp kullanılamayacağıdır. İkincisi, Tefsir'in yaptığı araştırmanın kesinlik açısından durumunun ne olduğudur. Üçüncüsü ise, müfessirlere göre murad olgusunun genişliği ve muradın ancak beşerî bir çabayla sınırlı oluşudur. İkinci bölümün temelde iki başlığı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, Tefsir'in Kur'an'ı hangi yönlerden araştırdığı hakkındadır. Bazı tanımlara göre Tefsir ve Kur'an arasındaki ilişki sadece anlam/murad açısından kurulmaktadır. Bazı tanımlara göre ise iki tür ilişkiden bahsedilmektedir. Bu başlık altında, Tefsir'in Kur'an'ı araştırdığı her iki yön hakkında tespit ve değerlendirmeler yapılmıştır. Tanımların çoğunda, Tefsir'in, Kur'an'ı Allah'ın muradı açısından araştırdığı ifade edilmektedir. Murad araştırmasının iki tür boyutuna dikkat çekilmiş ve özellikle çağdaş dönemdeki tartışmalar incelenmiştir. Bazı yaklaşımlarda Tefsir'in, sadece nüzûl dönemindeki anlamı tespit ettiği ve bu anlamın yorumlanmasının diğer şerî ilimler tarafından yapıldığı iddia edilmektedir. Klasik dönemdeki bazı müfessirlerin, bu yaklaşımı destekleyen değerlendirmeleri bulunmaktadır. Murad araştırmasının ikinci boyutu ise tespit edilen nüzûl dönemindeki anlamın, her yeni dönemde yorumlanmasıdır. Tefsir'e yorumlama işlevi verildiğinde, onun bazı şerî ilimlerle karışma ihtimali ortaya çıkmaktadır. Ancak çağdaş dönemdeki bazı araştırmacılar Tefsir'in bu işlevi bulunduğunu da ileri sürmektedir. Bununla birlikte, bazı klasik tefsirlerde âyetlerin sonraki dönemin sorunları ve yeni bilgiler ışığında yorumlandıklarını tespit ettik. Bu durum, Tefsir'de yorumlama faaliyetinin bulunduğunu göstermektedir. Diğer ilimlerden yararlanılarak sürdürülen yorumlama süreci, bu ilimlerin verilerinin tefsirlerde sadece derlenmesi veya nakledilmesine karşılık gelmemektedir. Müfessirlerin, diğer ilimlerin verilerini kullanarak etkin bir şekilde yorumlarda bulundukları örneklerle gösterilmiştir. Tefsir'in murad araştırması, onun ister istemez diğer ilimlerden yardım almasını gerektirmiştir. Klasik ve modern dönemde müfessir ve araştırmacılar bu ilimleri tespit etmişler ve bazı değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Tefsir'in ilişkili olduğu ilimler meselesi, klasik dönemde 'istimdât' sözcüğüyle ifade edilmiştir. Tefsir sürecinde dil ve rivayet ilimleri ortak bir şekilde benimsenirken; Fıkıh, Kelâm, Tasavvuf, Mantık, Mevhibe ilimleri ile doğa bilimleri ve sosyal bilimlerin istimdât kapsamında görülmesi müfessirler arasında değişmektedir. It was given importance to describe each sciences in the classical period. Definition of a science demonstrates that what the subject of it is and from which aspects it investigates the subject. In this way a definition presents especially an idea about what someone can learn from it and what kind of research that he can make. From another point of view, definition, because of reflecting the boundaries of the science too, it also reveals how the science is separated from the other sciences. Thus it is seen that some definitions and therefore debates of Tafseer arised in the classical period. At the same time the debates raise some issues about the nature of Tafseer. In other words, approaches about the nature of Tafseer shapes its definition. Therefore, in the first chapter of the thesis, it is shown that what kind of definitions for Tafseer and debates had been made in the classical and contemporary period. It is determined that what kind of issues these discussions reveal about the nature of Tafseer. In the first section, we argued basic problems that we had found out from the definitions. The first problem is whether the term 'ilm/science' can be used for Tafseer in its real meaning or not. The second is that what is the significance of research in terms of accuracy which Tafseer makes. The third of these problems is the extensity of 'intention' according to exegetes and that 'intention' is limited to a human effort. There are basically two titles in the second chapter. The first one is about the fact that in which aspects Tafseer investigates the Qur'an. According to some definitions, relationship between Tafseer and Qur'an is established in terms of only 'intention/meaning'. Yet, it had been mentioned that there are to two kinds of relationships in some other definitions. In this chapter, evaluations about both aspects that Tafseer investigates the Qur'an are made. According to the majority of definitions, Tafseer researches the Qur'an in terms of the intention of Allah. In this part, we draw attention to two dimensions of investigating 'intention' and especially deal with debates in the contemporary period. In some approaches, it is asserted that Tafseer discovers only the meaning in the revelation (nüzûl) period and this meaning is interpreted by other shar?î seciences. There are evaluations of some exegetes in the classical period, which support this approach. Second dimension of investigating 'intention' is re-interpretating of this meaning in every new period. When the function of interpreting is given to Tafseer, a confusion between Tafseer and shar?î sciences is occurs. But some scholars in the contemporary period claims that Tafseer has this function. To support this case, we find out that verses are interpreted in the light of matters and new informations arised in the following periods. This case demonstrates that Tafseer has a function of interpretation. Interpretation process carried out by Tafseer by benefiting from the data of other sciences, does not correspond to compilation and transfer of the data of other sciences to the tafseer literature. It is shown with examples that exegetes effectively interprets the verses. The research of intetion requirs that Tafseer benefits from other sciences. Scholars in the classical and modern period mentioned these sciences and made some evaluations about them. In the classical period, relationship of Tafseer with sciences is expressed with the word of 'istimdât'. In this process, while the studies of language and narration are adopted in common; that Law (Fıqh), Theology (Kalam), Sufism (Tasavvuf), Logic, Innate Science (Mavhiba), natural and social sciences regarded in the scope of istimdât varies from exegetes to exegetes. | en_US |
