Tasavvufta mürşid râbıtası

Abstract

Tasavvufta râbıta, sâlikin kâmil bir mürşide gönlünü bağlaması, onun sûret ve sîretini düşünmesini ifade eder. Tasavvufun, üzerinde en çok tartışılan konularından birisi râbıtadır. Eleştirenlerin bir kısmı onu bir ibadet ve akâid meselesi olarak algılamış ve râbıta ehlini bid'at ve şirkle itham etmişlerdir. Bu eleştiriler karşısında sûfiler, şeyh ile mürîd arasında tabii ve psikolojik bir iletişim olan râbıtanın meşrûiyetini isbat etmek için âyet ve hadisleri delil göstererek risâleler kaleme almışlardır.Nakşibendî tarikatında râbıtaya atfedilen önemden ve râbıtayı savunmak için eser yazanların daha ziyade bu tarikata mensub olmasından hareketle, râbıta uygulamasının Nakşibendî'lere has olduğu zannedilmektedir. Oysa Halvetiyye başta olmak üzere, Kadiriyye, Şâziliyye, Rifâiyye ve diğer bazı tarikatlarda râbıta uygulanmaktadır.Bu çalışmada, konunun tarihi seyri, râbıta uygulamaları, râbıta çeşitleri, sûfilerin eserlerinden yararlanılarak ele alınmış, konuyla ilgili tartışmalara da yer verilmiştir. In Islamic mysticism ?relation?(râbıta) means the boost?s setting his heart on a mature guide, thinking of his appearance and manner. Relation is one of the mostly discussed matters in Islamic Mysticism. Some of the critics considered it as a matter of worship and religious precepts, and charged these who make relation with ?innovation? and polytheism. Against those criticisms, sufis wrote epistles citing verses and hadithes as evidence to prove the legitimacy of relation which is a natural and psychological communication between the guide and sheik.Since they gave great importance to relation in Naqshbandi tariqah, and writers supporting relation were mostly from this tariqah, it is believed that relation application was pertain to Naqshbandi. However relation is performed in Kadiriyye, Şaziliyye, Rifaiyye and especially in Halvetiyye.In this study, the course on the subject, the relation of practices, relation types, were taken by using the works of Sufis, were also included discussions on the subject.