Kadızâde Erzurumî ve Kâşif-u Hâli'l-mevtâ ve'l-Berzah adlı risalesi

Abstract

18. yy.da yaşamış olan Kadızâde Muhammed Arif Muhammed Erzurumî, (ö. h. 1171) kelam ile fıkıh başta olmak üzere pek çok alanda ilmiyle tebarüz etmiş ve yirmiye yakın eser vermiştir. Bu eserler henüz ilim alemine sunulamamış ve yazma nüshalar halinde kütüphanelerde araştırmacıların ilgi ve alakasını beklemektedir. Buna ilaveten kendisine bazı eserler isnad edilmiştir. Ancak bu eserlerin ona ait olmadığı tezimizde gerekçeleriyle ortaya konulmuştur.Tahkikini yaptığımız Kadızâde'nin Kaşif'-ü hâli'l-mevta ve'l-berzah adlı Risâlesi berzah alemi hakkındadır. Bu eserin edisyon kritiğinin yapılmasının gayesi, gün yüzüne çıkarılmasıdır. Risâle, giriş ve fasıllardan oluşan üç bölümden müteşekkildir. Müellif kabir sorgusu, kabir azabı ve kabir nimetinin var olduğunu delilleriyle ispatlamaya çalışır. Kabirde ruh-beden münasebeti ile kabir ziyareti meselelerini geniş bir şekilde ele alır ve gerektiğinde tevakkuf eder. Ayrıca müellif iktibaslarında genel olarak Ehl-i Sünnet düşüncesinin temel referanslarını kullanmıştır. Kadizade Muhammed Arif Muhammed Erzurumî, who lived in the XVIII. Century (died in 1759-60) is known for many of his scientific studies in religion, especially in Islamic theology (kalam) and islamic jurisprudence (fiqh). He produced around 20 works. These works have not yet presented to the scientific world. They are in the form of handwritten manuscripts and are kept in libraries for the interest of researchers. In addition some other tractates (Risalah) have been attributed to Kadızâde. However it is exposed that these tractates do not belong to him by reasoning.The tractate of Kadızâde, Kashif-u hâli?l-mawta wa?l-barzakh, I have made critical editions, is about the grave life (barzakh). My purpose in this study is to present the tractate to the academic world. The tractate consists from an introduction and three sections which have chapters. The author tries to demonstrate the grave query, torment and blessing. He handles in detail the relationship between body and soul and problem of visiting grave. Besides the author commenly used the references of Ahl al-Sunnah theology in his quotations.